Financiële hoofdlijnen
De Auditcommissie heeft op 15 juni 2023 in aanwezigheid van de toenmalige accountant gesproken over de Jaarstukken 2022 en op basis van dat gesprek een 4-tal adviezen meegegeven aan de raad te weten:
- De Auditcommissie adviseert de raad, het college op te dragen te zorgen dat het proces van de jaarrekening zodanig tijdig wordt opgestart dat zowel de managementletter als de goedkeurende accountantsverklaring tijdig, bij behandeling in de raadscommissie, beschikbaar zijn;
- De Auditcommissie adviseert de raad, het college op te dragen om de financiële organisatie en met name de afd. verbijzonderde interne controle (VlC) te versterken;
- De Auditcommissie adviseert de raad, het college op te dragen om actief gebruik te maken van de adviesrol van de accountant zoals opgenomen in het Programma van Eisen Aanbesteding Accountantsdiensten;
- De Auditcommissie adviseert de raad, het college op te dragen om de aanbeveling van de accountant m.b.t. het opvolgen van de 11 aanbevelingen van de brochure 'Frauderisicobeheersing' van de NBA van februari 2022 over te nemen en uit te voeren.
De opvolging van de adviezen is in het afgelopen jaar als volgt uitgevallen.
- Het proces van de jaarrekening is vroegtijdig in december 2023, opgestart. Het controletraject van onze accountant startte in mei 2024. Om een goedkeurende accountantsverklaring te krijgen waren er enkele aanpassingen in de conceptjaarstukken nodig waardoor het afgeven van de accountantsverklaring niet voor de behandeling in de raadscommissie beschikbaar was. Daarnaast nam de extra afstemming bij de nieuwe wijze van rechtmatigheidsverantwoording meer tijd in beslag dan waarop was gerekend.
- De organisatie op het terrein van de verbijzonderde interne controle (VIC) is eind 2023 en medio maart 2024 versterkt.
- De wisseling van accountant heeft geleid tot een verbeterde adviesrol van de accountant richting college.
- De aanbevelingen uit de brochure 'Frauderisicobeheersing' zijn al grotendeels onderdeel van de dagelijkse handelswijze zoals het college die uitdraagt.
Rekeningresultaat
In onderstaande tabel zijn, per programma, verschillen tussen de begroting en realisatie op hoofdlijnen toegelicht. Een meer gedetailleerde toelichting op de verschillen is opgenomen in de programmaverantwoording. In de tabel onder W-/-B betekent een positief bedrag een voordeel en een negatief bedrag een nadeel.
Saldo per programma | Primaire | Aangepaste | ||||
Rekening | Begroting | Begroting | Rekening | Verschil | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
2022 | 2023 | 2023 | 2023 | W-B | ||
0 | Bestuur en ondersteuning | 84.726,8 | 81.831,8 | 82.973,6 | 85.675,1 | 2.701,5 |
1 | Openbare orde en veiligheid | -5.882,4 | -6.378,3 | -6.777,4 | -6.618,8 | 158,6 |
2 | Verkeer en vervoer | -7.630,2 | -7.973,7 | -9.004,4 | -8.587,6 | 416,8 |
3 | Economie | -570,9 | -453,4 | -971,1 | -866,0 | 105,0 |
4 | Onderwijs | -4.084,7 | -4.212,9 | -4.508,2 | -4.083,3 | 424,9 |
5 | Sport, cultuur en recreatie | -9.601,1 | -9.594,5 | -10.667,9 | -10.369,9 | 298,0 |
6 | Sociaal domein | -42.091,6 | -42.284,1 | -45.634,6 | -45.775,5 | -140,9 |
7 | Volksgezondheid en milieu | -2.805,8 | -2.622,6 | -3.092,1 | -2.806,3 | 285,8 |
8 | VHROSV | -1.765,2 | -2.481,0 | -2.770,6 | -3.760,0 | -989,4 |
Totaalsaldo van baten en lasten | 10.294,9 | 5.831,3 | -452,8 | 2.807,7 | 3.260,5 | |
Toevoegingen aan reserves | 3.786,6 | 4.341,0 | 5.086,9 | 5.361,5 | 274,6 | |
Onttrekkingen aan reserves | 5.379,9 | 3.209,8 | 8.193,5 | 10.329,1 | 2.135,6 | |
Gerealiseerde resultaat | 11.888,2 | 4.700,2 | 2.653,8 | 7.775,4 | 5.121,6 | |
Verklaring verschil op hoofdlijnen
0 Bestuur en ondersteuning
Binnen dit programma zijn een 3 tal taakvelden die het saldo van € 2,7 mln. grotendeels verklaren. Binnen het taakveld Overhead is voor ruim € 0,7 mln. overschreden. Hogere inhuurkosten om moeilijk in te vullen vacatures te bemensen zijn hiervan de reden. Daarnaast is er binnen het taakveld Algemene uitkering gemeentefonds een voordeel te melden van ruim € 2,3 mln. De voordeel is het effect van middelen, waaronder die voor uitvoering van Wet energietoeslag 2023, welke zijn toegekend in de september en december circulaire echter niet zijn verwerkt in de begroting 2023. Ten slotte is er op het taakveld overige baten en lasten per saldo een voordeel te melden van € 1,1 mln. Dit betreft voornamelijk de corona-steunmiddelen die binnen dit taakveld zijn verwerkt maar waarvan de uitgaven op andere taakvelden zijn belast.
1 Veiligheid
Het programma Veiligheid kent een positief saldo van rond de € 0,2 mln. Het taakveld openbare orde en veiligheid draagt hier voor het overgrote deel aan bij. De reden hiervan is dat de GGD het onderwijsprogramma 'Gezonde School' heeft aangeboden. Het beschikbare budget binnen dit taakveld, wat hetzelfde doel nastreefde, bleek daardoor niet nodig.
2 Verkeer, vervoer en waterstaat
Het positieve saldo van ruim € 0,4 mln. is voor het overgrote deel het gevolg van een onderuitputting op het taakveld Economische havens en waterwegen. Als gevolg van een tekort aan ambtelijke capaciteit zijn geplande civieltechnische onderzoeken dit jaar niet uitgevoerd.
3 Economische zaken
Binnen dit programma zijn geen grote afwijkingen te melden.
4 Onderwijs
Het programma kent een positief saldo van ruim € 0,4 mln. Het taakveld onderwijshuisvesting waar ruim € 0,2 mln. als gevolg van het niet uitvoeren van onderhoud (gemeld aan de raad in het recente MGOIP) bijdraagt aan het positieve saldo. Daarnaast is er op het taakveld onderwijsbeleid en leerlingenzaken ook een voordeel van ruim € 0,2 mln. De oorzaak betreft lagere kosten op leerlingenvervoer, het aanbod is goedkoper gebleken samen met lagere kosten bij de Peuteropvang.
5 Sport, cultuur en recreatie
Binnen dit programma is er een voordeel van € 0,3 mln. te melden. Het voordeel van € 0,1 mln. op het taakveld Sportaccommodaties is het gevolg van het niet uitvoeren van onderhoud (gemeld aan de raad in het recente MGOIP). Daarnaast is er ten aanzien van de specifieke uitkering Stimulering Sport zijn meer btw belaste uitgaven verantwoord in 2023, ca. € 0,2 mln.
6 Sociaal domein
Het nadelig saldo binnen het programma is € 0,2 mln. Binnen het taakveld Samenkracht en burgerparticipatie valt o.a.de opvang voor ontheemden uit Oekraïne. De lasten zijn lager dan begroot en bedragen € 1,5 mln. Het niet volledig van de grond komen van opvangplekken voor revalidatie van Oekraïense oorlogsslachtoffers op de daartoe geplande locatie is daarvan mede de oorzaak. De lasten op de het taakveld inkomensregelingen zijn hoger als gevolg van de incidentele afrekening voor de TOZO regelingen € 0,5 mln. Daarnaast zijn de lasten op het taakveld maatwerkdienstverlening 18+ en 18- hoger uitgevallen als gevolg van met name de kosten die samenhangen met jeugdhulp € 1,2 mln.
7 Volksgezondheid en Milieu
Het programma kent een positief resultaat van € 0,3 mln. Het taakveld volksgezondheid kent een positief saldo van € 0,1 mln. Dit wordt mede veroorzaakt doordat onderzoekkosten voor rekening derde partijen (o.a.Provincie NH) zijn gekomen. Het taakveld afval dat na de corona periode minder afval krijgt aangeboden met als gevolg lagere kosten € 0,5 mln. Daartegenover staat dat de vergoeding voor verpakkingsafval lager uitvalt. Landelijke afspraken hierover pakten voor Beverwijk minder gunstig uit. Het nadeel is € 0,5 mln.
8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing
Het programma kent een nadelig saldo van € 1,0 mln. Het taakveld Ruimte en Leefomgeving kent een voordelig saldo van ca. € 1,0 mln. Er zijn lagere lasten van ca. € 0,6 mln. Vertraging door de complexheid van binnen het werkveld heeft er in 2023 voor gezorgd dat er op diverse budgetten (juridisch expertise, inzet personeel, woonboten ringvaart, etc.) lagere lasten zijn gemaakt. Binnen dit taakveld zijn extra baten ontvangen ca. € 0,4 mln. uit anterieure overeenkomsten die niet begroot waren.
Het taakveld grondexploitatie kent een nadelig saldo van ca. € 0,2 mln. De lasten zijn € 1.9 mln. lager uitgevallen dan vooraf begroot. Dit komt grotendeels doordat een deel van de kosten voor het woonrijp maken naar 2024 zijn verplaatst bij de grondexploitatie Binnenduin. De baten zijn € 2,1 mln. lager uitgevallen dan vooraf begroot. Dit wordt enerzijds verklaard door circa € 1 mln. in de grex Binnenduin. Dit betreft een technische inkomst vanuit de balanspost die niet is gerealiseerd, doordat we ook minder hadden uitgegeven. Anderzijds hadden we bij de convenantlocatie Grote Houtweg/Zevensprong een baat verwacht van circa € 1,1 mln.; echter is deze nog niet gerealiseerd
Het taakveld wonen en bouwen kent een nadelig saldo van ca. € 1,7 mln. De lasten zijn ca. € 2,3 mln. hoger dan begroot. Ter vervanging van langdurig verzuim en zwangerschap hebben we capaciteit moeten inhuren. ca. € 0,4 mln. In overleg met de accountant is afgesproken dat de reeds geactiveerde plankosten voor de voorbereidingskosten die samenhangen met de planvorming Spoorzone niet worden geactiveerd, maar uit de exploitatie worden betaald. De totaal gemaakte kosten bedragen per 31-12-2023 € 2,1 mln. In beginsel ontstaat er een tekort van € 2,1 mln., echter is het effect neutraal door dekking uit de bestemmingsreserve Spoorzone. Overeenkomstig het addendum op de nota reserves en voorzieningen worden de plankosten gedekt uit de bestemmingsreserve Spoorzone. Deze reserve is door de raad ingesteld met als doel het afdekken van alle voorbereidingskosten die samenhangen met de planvorming van de Spoorzone. Daarnaast is er een voordeel op de baten te melden van ca. € 0,6 mln. Door de vergunningverlening voor een aantal grotere projecten zijn de baten omgevingsvergunningen over 2023
€ 0,6 mln. hoger uitgevallen dan verwacht.
Mutaties reserves
Er is in 2023 voor ca. € 10,3 mln. onttrokken aan de reserves. Dit is hoger met wat er begroot is (€ 8,1 mln.) Dit is het gevolg van de onttrekking uit de bestemmingsreserve spoorzone € 2,1 mln. De dotatie aan de reserves is wel in lijn met wat er begroot is ca. € 5,3 mln. Een gedetailleerd verslag treft u bij de afzonderlijke programma's aan.
Resultaat
Het positieve resultaat na bestemming is derhalve ca. € 7,8 mln.
Resultaatbestemming
Voorstel resultaatbestemming 2023 | Bedrag |
|---|---|
1 Te bestemmen resultaat exploitatierekening 2023 | 7.775,4 |
2 Voorgestelde budgetoverheveling | -1.345,5 |
3 Storting in de algemene reserve | 6.429,9 |
4 Resultaatbestemming | -900,0 |
5 Resultaat exploitatie rekening 2023 na bestemming (5 = 1 - 2 - 4) | 5.529,9 |
Bovenstaand overzicht laat het resultaat na bestemming van reserves zien.
Uit regel 1 t/m 5 valt op te maken dat:
- Dit is het jaarrekeningresultaat 2023 na reservemutaties.
- Voorgestelde budgetoverheveling. Dit staat toegelicht in de budgetoverheveling hieronder.
- Na voorgestelde budgetoverheveling van € 1,3 mln. wordt dit bruto saldo toegevoegd aan de algemene reserve.
- Het college stelt voor om een deel van het positieve resultaat te bestemmen. Het bedrag bedraagt € 0,9 mln. en dit staat verder toegelicht in de resultaatbestemming hieronder.
- Na de voorgestelde budgetoverheveling en voorstel resultaatbestemming wordt het resterende saldo, te weten € 5,5 mln. toegevoegd aan de algemeen reserve.
Budgetoverheveling
Onder bepaalde voorwaarden kunnen niet bestede budgetten worden overgeheveld naar het volgende begrotingsjaar. Eén van de criteria is dat niet uitgevoerde activiteiten alsnog worden uitgevoerd in 2024.
- De voorgestelde budgetoverheveling inzake het compensatiepakket Corona heeft betrekking op ontvangen steunmiddelen Corona, die nog niet uitgegeven zijn. Zie hiervoor de Covid-19 paragraaf . Voor dit restant wordt een budgetoverheveling voorgesteld van € 584.600, zodat deze middelen in 2024 ingezet kunnen worden.
- Door het in 2023 onverwacht tijdelijk wegvallen van ambtelijke capaciteit was het noodzakelijk om te schuiven met prioriteiten en was niet mogelijk om alle beoogde en begrootte werkzaamheden conform planning uit te voeren. Concreet betrof dit onder andere de geplande maatregelen en verbeterslagen t.a.v. de uitvoering van Port Security , zoals de huisvesting van de PS-toezichthouders in een nieuwe unit aan de Randweg en herstel van de slagbomen. In de najaarsnota 2023 is een budget van € 25.000 toegekend om permanente huisvesting van de toezichthouders/portiers te regelen.
- Door het in 2023 onverwacht tijdelijk wegvallen van ambtelijke capaciteit was het noodzakelijk om te schuiven met prioriteiten en was niet mogelijk om alle beoogde en begrootte werkzaamheden conform planning uit te voeren. Concreet betrof dit voor de haven de feitelijke uitvoering van de geplande civieltechnische onderzoeken die benoemd waren in de 1e begrotingswijziging. Het gaat om een bedrag van € 250.000.
- Ten behoeve van het college uitvoeringsprogramma, onderdeel 'Tata Steel en gezondheid' zijn incidenteel middelen beschikbaar gesteld in 2023 voor 7 onderzoeken en ondersteuning. Vijf onderzoeken zullen in 2024 plaatsvinden, daarom wordt voorgesteld een budget van € 85.000 door te schuiven naar 2024 ter dekking van deze verwachte lasten.
- De implementatie van de Omgevingswet betreft een langlopend en complex proces met name voor wat betreft de Omgevingsvisie en de Omgevingseffectrapportage (OER). In 2023 is de inwerkingtreding opgeschoven. Implementatie van de Omgevingswet is verder succesvol verlopen. Het resterende budget van € 39.000 is nog nodig voor software en eventuele oplossingen voor onvolkomenheden / bestrijding kinderziektes.
- In 2023 is een bedrag begroot van € 150.000 ten behoeve van onderzoeken naar de planologische inpasbaarheid van de woonboten in de Ringvaart. De onderzoeken zijn langlopend, complex en we zijn afhankelijk van derden. Daarbij is vertraging opgelopen waardoor het beschikbare budget niet is uitgegeven. Om de onderzoeken af te ronden blijft het restant van € 127.000 van dit budget nodig.
- In College Uitvoeringsprogramma (CUP) is € 130.000 beschikbaar gesteld voor werkzaamheden met betrekking tot Waterstof Netwerk Rijksinpassingsplan (RIP). De Rijksplannen zijn officieel nog niet inhoudelijk gestart. In 2023 zijn geen uitgaven gedaan. In afwachting van de landelijke uitrol verwachten we het budget nog wel nodig te hebben.
- Onder de woonvisie zijn in 2023 aanvullende incidentele budgetten toegekend o.a. voor een Bouwagenda € 25.000. Deze werkzaamheden zijn doorgeschoven naar 2024.
- Onder de woonvisie zijn in 2023 aanvullende incidentele budgetten toegekend o.a. voor een Planologische inpassing woonwagens € 30.000. Het onderzoek naar nieuwe plekken is in 2023 gestart en een aantal werkzaamheden zijn doorgeschoven naar 2024.
- In het College Uitvoeringsprogramma (CUP) is € 50.000 opgenomen via de eerste begrotingswijziging 2023 (D-087824) als onderzoekskosten om te komen tot inpassing van verschillende voorzieningen en woningbouw in Wijk aan Zee. In dit complexe proces zijn belangrijke stappen gezet. De kosten zijn echter nog niet geboekt bij de gemeente omdat die verrekend worden tussen de partijen. Het budget zal wel benodigd blijven
Er wordt voorgesteld een bedrag van € 1,3 mln. aan budget over te hevelen.
Nr | Programma | Taakveld | Omschrijving | Bedrag x € 1.000 |
|---|---|---|---|---|
1 | 0 Bestuur en Ondersteuning | 0.8 Overige baten en lasten | Compensatiepakket Corona | 585 |
2 | 2 Verkeer, vervoer en waterstaat | 2.4 Economische havens | Port security maatregelen | 25 |
3 | 2 Verkeer, vervoer en waterstaat | 2.4 Economische havens | Onderzoeken kade en zeehaven | 250 |
4 | 7 Volksgezondheid en milieu | 7.1 Volksgezondheid | Tata Steel en gezondheid | 85 |
5 | 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 8.1 Ruimte en leefomgeving | Implementatie omgevingswet | 39 |
6 | 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 8.1 Ruimte en leefomgeving | Woonboten Ringvaart | 127 |
7 | 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 8.1 Ruimte en leefomgeving | Waterstof netwerk | 130 |
8 | 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 8.3 Wonen en bouwen | Bouwagenda | 25 |
9 | 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 8.3 Wonen en bouwen | Planologische inpassing woonwagens | 30 |
10 | 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 8.3 Wonen en bouwen | Wijk aan Zee woningbouw | 50 |
Totaalbedrag voor budgetoverheveling: | 1.346 |
Resultaatbestemming
- In de decembercirculaire 2023 is een bedrag van € 1,9 mln. ontvangen voor uitvoering van de Wet energietoeslag 2023. Inwoners met een laag inkomen kunnen hiervoor ondersteuning vragen voor het betalen van hun energierekening. Deze aanvragen kunnen ingediend worden tot medio 2024. Van het ontvangen bedrag van € 1,9 mln., is ongeveer € 1,0 mln. besteed in 2023 aan energietoeslag en andere minimaregelingen. Het college stelt voor het resterend bedrag van € 900.000, wat is bedoeld om inwoners met een laag inkomen ondersteuning te bieden, via resultaatbestemming beschikbaar te stellen in 2024.
Resultaatbestemming in detail | Bedrag |
|---|---|
1 Energietoeslag (decembercirculaire 2023) | 900,0 |
Totaalbedrag voor resultaatbestemming | 900,0 |